İçindekiler
Mainnet ya da ana ağ, bir blok zinciri projesinin son ve geçerli ürünüdür ancak güncelleme gerektirmesi durumunda güncellenebilir.
Bir blok zinciri projesi, kullanıma hazır hale gelinceye dek geliştirilir. Projenin son ve piyasaya sürülen hali, mainnet olarak adlandırılır.
Kripto para işlemleri mainnet’te onaylanır, dağıtılmış defter teknolojisine kaydedilir ve yayınlanır.
Mainnet’in Testnet’ten Farkı
Mainnet ile testnet arasındaki temel fark, kapasitedir. Mainnet tam kapasiteyle çalışırken testnet, sınırlı kapasiteyle çalışır.
Testnet’in amacı, sistemin mainnet’e geçiş için hazır olup olmadığını test etmektir. Programcılar ve geliştiriciler, testnet’te tespit edilen güvenlik açıklarını kapatarak ağı, mainnet’e hazırlar.
Bir blok zinciri projesi, mainnet’te bütün fonksiyonlarıyla çalışırken ağı geliştirme süreci devam edebilir. Ana ağdaki değişiklikler, tarihi ve detayları önceden ilan edilen mainnet güncellemeleri yoluyla yapılır.
Mainnet’e Geçiş
Kripto para geliştiricileri, projelerini geniş kitlelere duyurmak için bir coin lansmanı gerçekleştirirler. Bu lansman, aynı zamanda bir fon toplama (finansman) programıdır.
Finansman toplamanın amacı, testnet’i geliştirmek ya da mainnet sonrası geliştirme çalışmalarını sürdürmek olabilir. Dolayısıyla lansman, testnet tamamladıktan sonra ya da tamamlanmadan önce yapılabilir.
Kripto para projeleri için en çok kullanılan finansman yolları; ICO (Initial Coin Offering), IEO (Initial Exchange Offering) ve IDO’dur (Inıtial DEX Offering). Bu finansman yolları, geleneksel borsalardaki IPO (İlk Halka Arz) yöntemine benzer.
Fonlanan proje, artık daha yüksek bir bütçeye sahiptir ve daha fazla geliştirilmeye hazırdır.
Mainnet Değişimi
ERC20, Ethereum ağında token yaratılmasına izin veren protokol standardıdır. Bu standart, 2017 yılında, tabiri caizse büyük bir “ICO çılgınlığı” yaşanmasına sebep olur.
Ethereum ağında yaratılan birçok kripto para projesi, ICO yaparak fon toplar.
O yıl ortaya çıkan ve hayatta kalmayı başaran projelerin bir kısmı, topladıkları fonlarla kendi blok zinciri ağlarını geliştirir.
Kendi blok zincirlerini geliştiren projeler; ERC20 ağında bulunan token’ların, mainnet token’ları ile takas edilmesini sağlar. Bu takas sonrası, ERC20 ağında kalan token’lar yok edilerek yeni ağın etkin şekilde kullanılması sağlanır. Bu işleme mainnet swap, mainnet değişimi ya da blok zincirleri arası geçiş denir.
Proje ekipleri tarafından mainnet değişimine dair detaylı talimatlar, yatırımcılara sağlanır. Değişim, proje ekibi ve yatırımcılar tarafından doğru şekilde yönetilmelidir. Aksi halde mainnet değişimi, dramatik varlık kayıplarına neden olabilir.
2017 yılının aksine 2022’de, kendi blok zincirini kullanmak, kripto para projeleri arasında daha popülerdir. Ayrıca Ethereum’un; kendi ağında token yaratılmasına izin veren Solana, Avalanche ve Algorand gibi dişli rakipleri bulunur. Ancak yine de projelerin başka ağda mainnet’lerini başlatmasına ve sonradan mainnet geçişi yapmasına sıklıkla rastlanır.
Mainnet’in Önemi
Bir ana ağa sahip olmak öncelikle, imaj açısından önemlidir. Bu yüzden hemen hemen her proje son tahlilde, kendi ağını kullanmak ister. Ancak gerçek şu ki, ICO gerçekleştiren birçok projenin kendi testnet’i bile yoktur.
Gelgelelim bu durum, günümüzde değişim içindedir. IEO finansman türünün yaygınlaşması, ilk defa arz edilen projenin öncelikle, arz edildiği kripto para borsasına karşı sorumluluğunu doğurur. Büyük kripto para borsaları, geliştirme aşaması belirli ölçüde tamamlanmayan projeler için IEO düzenlemez.
Yine de hangi yöntemle olursa olsun arzı gerçekleştirilen proje, teknolojik anlamda şaşırtıcı derecede gelişmemiş olabilir. Ya da bazı projeler, kalıcı olarak farklı bir ağ üzerinde çalışmayı, kendisi açısından daha uygun bulabilir. Yani bu, bilinçli bir tercih olabilir.
Çünkü kendi blok zincirini yaratmak masraflıdır. Proje ekipleri, tamamen kendi ağını geliştirmek ve kullanmak için bazı masrafları göze almalıdır. Güvenlik ve geliştirme çalışmaları, uzun sürebilir.
Ana ağı kullanmanın avantajı, altyapı açısından bağımsız olmaktır. Mainnet’e geçiş yapan projeler işlevselliklerini, kendi yaratıcılıkları ve amaçları doğrultusunda arttırabilir.
Proje, özellikle ERC20 standardı üzerinden mainnet’e geçiş yapıyorsa ağır işlem ücreti yükümlülüklerden kurtulabilir. Mainnet’te ağ hızı ve işlem ücretleri, tamamen geliştiricilerin inisiyatifindedir.
Bu yüzden ekipler, fon toplamak için projelerini ilk defa başka ağlarda başlatsa bile genellikle kendi ana ağına geçmek ister.
Mainnet’in Spekülatif Etkisi
Ana ağdaki fonksiyonların gelişimi, bir kripto para projesinin piyasadaki değer algısını yükseltir.
Yazılım güncellemeleri, tek başına bir projeyi değerli kılmaz ama herkes için önemli bir etkendir. Genel kanıya göre projenin GitHub güncellemeleri, proje ekibinin çalıştığına işaret eder. Bu nedenle mainnet geçişi ve güncellemeleri, hiç şüphe yok ki spekülatif bir etki yaratır. Proje geliştiricileri, bu spekülatif etkiyi kullanmak isteyebilir.
Dolayısıyla spekülatif etki yaratılmak için bir proje hakkında mainnet geçişi ve mainnet güncellemesi söylentileri, sürekli gündeme getirilebilir.
Çıkarımlar
- Sonuç olarak mainnet, projelerin başarısını ölçümlemek için etkili bir kriterdir, ancak tek kriter değildir.
- Mainnet, farklı ağları kullanmaktan daha cesur bir adımdır. Geliştirici ekibinin yazılımsal olarak projeyi üstlenme cesaretini yansıtır.
- Spekülatif etkisinden bağımsız olarak mainnet’teki teknolojik gelişimler, bir kripto paranın piyasa fiyatına doğrudan etki edebilir.
